MS 30 yaş altı gençlerde daha sık görülüyor

Nörolog Doç. Dr. Hasret Taşkapılıoğlu, multipl skleroz (MS) hastalığının hala kesin bir tedavisi olmamakla birlikte hastanın atakları ve hastalığın şiddetine nazaran kullanılacak ilaç tedavisinin yıllar sonra oluşabilecek engelliliği azaltabileceğini söyledi.

Acıbadem Bursa Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hasret Taşkapılıoğlu, beyin ve omurilikte hudut iletiminin bozulmasına bağlı çeşitli nörolojik belirti ve bulgularla ortaya çıkan bir merkezi hudut sistemi hastalığı olarak bilinen MS hakkında değerli bilgiler verdi. Doç. Dr. Taşkapılıoğlu, hastalığın kesin tedavisi olmasa da günümüzde tıptaki gelişmeler, erken teşhis ve tabip denetiminde alınacak tedbirler ile tekerlekli sandalye gereksinimi duyan hasta sayısının azaldığına dikkat çekti. Doç. Dr. Taşkapılıoğlu, hastalığın “Genetik, vitamin D, sigara, EBV üzere viral enfeksiyonlar üzere çevresel faktörlerin yanı sıra hastalıkla hala ilintisi ispat edilmeye çalışılan öteki faktörlerin karmaşık bağları sonucu” olarak ortaya çıktığını belirterek MS’e bayanların daha yatkın olduğunu, erkeklerde ise ilerleyici formda seyretmeye meyilli olduğunu söz etti.

MS’in sıklıkla 30 yaş öncesindeki genç erişkinlerde görüldüğüne değinen Doç. Dr. Taşkapılıoğlu “Son bilgilere nazaran, tüm dünyada 2.8 milyon MS’li var. MS sıklıkla 30 yaş öncesindeki genç erişkinlerde görülür. MS teşhisi alan olguların tipik yaş aralığı 20-35 yaş olup zirve noktası 30 yaştır. MS, atak ve düzelmelerle (relapsing remittting) seyredebildiği üzere ataklı devirlerden bir mühlet sonra ilerleyici nörolojik engellilik (sekonder progresif) yahut birinci ataktan sonra ilerleyici nörolojik engellilik (primer progresif) yapabilir” diye konuştu.

“Her MS’linin MS’i kendisi için biricik”

Her MS’linin MS’inin kendisi için “biricik” olduğunun akıldan çıkarılmaması gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Taşkapılıoğlu, hastalığın belirtilerini şöyle sıraladı:

“Vücudun rastgele bir yerinde olağandışı duyum (tansiyon aletinin manşonunun şişirilmesinin kolda oluşturduğu sıkıştırıp bırakılma hissi) yahut uyuşma, donukluk, hissizlik üzere duysal belirtiler, kuvvetsizlik, yürüme, istikrar ve konuşma bozukluğu, bacaklarda katılık, yorgunluk, depresyon, his durum değişiklikleri, baş dönmesi, görme kaybı, görme alanı bozukluğu yahut çift görme, işeme, dışkılama ve cinsel işlev bozuklukları, ağrı, kaşıntı, unutkanlık.”

“Belirtilerin doktora çok uygun anlatılması gerekir”

Tüm nörolojik hastalıklarda olduğu üzere hastanın öyküsünün alınmasının teşhis koyarken değerine değinen Doç. Dr. Taşkapılıoğlu, “MS’in teşhisini koyarken hastada ortaya çıkan belirtilerin doktora çok uygun anlatılması gerekir. Hakikat teşhise giden süreçte, detaylı hikaye almak ve ayrıntılı bir nörolojik muayene yapmak en kıymetli kurallar olarak kabul edilir. Bu bahiste tecrübeli bir hekim, detaylı hikaye ve muayene ile klinik olarak MS’in ön teşhisini koyabilir. Teşhisi kesinleştirmede öteki kıymetli kural ise MS ile karışabilecek hastalıkların dışlanmasıdır” dedi.

MS’de teşhisin nörolojik muayene, elektrofizyolojik (sinir iletimini ölçen) testler, beyin omurilik sıvısı incelemesi ve Mmagnetik rezonans (MR) görüntüleme yardımı ile konulduğunu lisana getiren Doç. Dr. Taşkapılıoğlu, beyin ve omuriliğin MR görüntüleme ile değerlendirilmesinin kıymet taşıdığını söyledi. Kimi hastalarda kesin teşhis için beyin omurilik sıvısının incelenmesi, kan testleri ve elektrofizyolojik çalışmaların da gerekebileceğini kelamlarına ekledi.

“Temelde 3 tip tedavi var”

Doç. Dr. Taşkapılıoğlu MS’in şu anda tam bir tedavisi olmamakla birlikte atak tedavisi, hastalık seyrini değiştirici ve hastanın belirtilerine yönelik tedavi olmak üzere 3 farklı alanda tedavi yaklaşımları olduğunu belirterek birtakım MS çeşitlerinde erken teşhis ve hastalığın uzun müddette biriken engelliliğin azaldığını lisana getirdi. Günümüzde MS tedavisinde çok sayıda ilaç seçeneği bulunduğunu anımsatan Doç. Dr. Taşkapılıoğlu, “Hastanın atakları ve hastalığın şiddetine nazaran hangi ilaca başlayacağına karar veriliyor. Ataklar erken periyotta denetim altına alındığında, bu atakların oluşturacağı hasar da engellenmiş oluyor.” diye konuştu.

“Egzersiz şart”

Hastada varsa kansızlık ve vitamin eksiklerinin (özellikle vit D ve B12) giderilmesi, yazın güneşten muhakkak mühletlerle faydalanmalarının, öbür hastalıkları varsa onların da tedavi edilmesinin gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Taşkapılıoğlu “MS’lilerin hayatın içinde kalması, mesleklerini yapmaya devam etmeleri, antrenman yapmaları, tertipli beslenmeleri (MS’te önerilen diyet tipi Akdeniz tipi beslenme), gün içinde güçlerini müdafaayı ve gerilimi yönetmeyi öğrenmeleri önerilmektedir” tabirlerini kullandı. MS’in, kronik bir hastalık olması sebebiyle hem kaliteli uzun bir hayat, hem de atakların önüne geçebilmek için antrenmanın değerine işaret eden Doç. Dr. Taşkapılıoğlu “Egzersiz, zayıf kasların neden olduğu sorunları , depresif ruh halini önleyebiliyor, mesane ve bağırsak sorunlarının tahliline de takviye sağlıyor” dedi.
İhlas Haber Ajansı